در این مطلب سعی داریم پرمصرف ترین کاغذ و مقوا و ابعاد و گرماژ هایی که در صنعت چاپ و بسته بندی برای تولید یک محصول مورد استفاده قرار میگیرن را بیان کنیم.
کاغذ تحریر
کاغذ تحریر رایجترین و مرسوم ترین نوع کاغذ است که برای مصارف گوناگونی استفاده میشود. این کاغذ که در انگلیسی به آن Printing and writing paper می‌گویند، در روزنامه و مجله گرفته تا چاپ دفتر و کتاب و غیره استفاده میشود. کاغذ تحریر بر خلاف کاغذ گلاسه دارای سطح بافت‌دار و چند قسمتی است که باعث میشود درحین نگارش یا چاپ، جوهر به راحتی جذب بافت کاغذ شود و کیفیت چاپ و ماندگاری آن افزایش پیدا کند.
اصلی‌ترین پارامتر در تعیین کیفیت کاغذ تحریر خمیر استفاده شده برای ساخت آن است. معمولا کاغذی که برای چاپ کتاب و مجله از آن استفاده میشود، کاملا سفید است و کاغذ روزنامه و مقواهای نازک، خمیر تیره‌تری دارند. در صنعت چاپ هرچقدر کاغذ سفیدتر باشد، مرغوبیت و قیمت آن بیشتر است و کاغذهایی که رو به قهوه‌ای شدن می‌روند قیمت و کیفیت پایین دارند.
وزن یا گرماژ کاغذ تحریر
گرماژ کاغذ به زبان ساده یعنی جرم یک برگ کاغذ در ابعاد یک متر در یک متر. کاغذ تحریر بسته به این که قرار است در چه محصولی استفاده شود، در گرماژ مختلفی تولید میشود.کاغذ تحریر از ۵۰ تا ۱4۰ گرم در متر مربع تولید میشود.
ابعاد و اندازه‌های مختلف کاغذ تحریر
کاغذ تحریر براساس استاندارهای مختلفی از نظر اندازه تقسیم میشود. استاندارد ابعاد کاغذ در سری‌های مختلفی تدوین شده‌است. سری A و سری B و غیره. اما همان‌طور که می‌دانید، شناخته‌شده‌ترین دسته‌بندی ابعاد کاغذ، کاغذهای تحریر سری A است. سری A از کاغذ A1 که بزرگترین اندازه است شروع میشود و به کاغذ A10 که کوچترین ابعاد برش کاغذ تحریر است ختم میشود. البته که ابعاد بزرگتری هم در سری A وجود دارند که معمولا از این ابعاد تنها برای بسته‌بندی و ارسال عمده کاغذ در کارخانه‌ها استفاده میشود.
موارد مصرف کاغذ تحریر
کاغذ تحریر پر مصرف‌ترین نوع کاغذ در بازار است. از کاغذ تحریر برای چاپ انواع کتاب، سررسید، کاغذ یادداشت، روزنامه، کاتالوگ، اوراق اداری، پاکت های اداری و غیره استفاده میشود. همچنین از کاغذ تحریر الوان یا رنگی برای چاپ بروشور و کاغذهای تبلیغاتی رنگی به رنگ سبز و زرد و صورتی استفاده میشود.
کیفیت چاپ پذیری کاغذ تحریر
کاغذ تحریر به دلیل ویژگی‌های متعددی مانند رنگ سفید، قابلیت جذب بالای جوهر، ماندگاری و مقاومت بالا، یکی از بهترین گزینه‌ها برای چاپ و تولید دفتر ، کتاب ، روزنامه ، سررسید و پاکت های اداری میباشد.
کاغذ و مقوای گلاسه
(به انگلیسی: Coated paper) نوعی کاغذ است که روکشی براق یا مات روی آن کشیده شده تا سطحی صاف و هموار پیدا کند و مقاوت بیشتری داشته باشد. این کاغذ به علت جذب یکنواخت جوهر، در چاپ استفاده زیادی دارد. از موارد استفاده آن می‌تواند به کتاب‌های عکس‌دار، مجله‌ها، روزنامه، کارت ویزیت و غیره اشاره کرد. درکاغذ گلاسه نیز از نشاسته و پلاستیک استفاده میشود، زیرا نشاسته برای هموار شدن آن و جذب جوهر و پلاستیک برای ضد آب بودن آن به خمیر کاغذ اضافه می‌کنند. کاغذ گلاسه مرغوبترین نوع کاغذ برای چاپ است به همین دلیل معمولاً طرح های رنگی یا اعلا را روی کاغذ گلاسه چاپ می‌کنند. کاغذ گلاسه در برابر آب مقاومت بیشتری نسبت به کاغذ تحریر دارد.
گرماژ و ابعاد کاغذ و مقوای گلاسه
کاغذ و مقوای گلاسه در گرماژ 80 ، 90 ، 100 ، 115 ،130 ، 135 ، 150 ، 170 ، 200 ، 250 ، 280 ، 300 ، 350 تولید میشود. و در دو سایز 60*90 و 70*100 و سایز های خاص موجود میباشد.
درحال حاضر بیشترین کاغذهای وارداتی از کشورهای کره جنوبی، چین و اندونزی می باشد.
کاغذ و مقوای کرافت
فرایند تولید کرافت توسط یک آلمانی بنام کارل اف. دال در سال ۱۸۷۹ ابداع گردید. به طور معمول، در تولید کاغذ، ابتدا چوب را خمیر می‌کنند اما دال دریافت که پردازش خمیر سلولز با مواد شیمیایی خاص (سولفات‌ها) استحکام کاغذ را افزایش می‌دهد. کرافت در زبان آلمانی به معنی قدرت میباشد که مناسب ترین نام برای این کاغذ مقاوم و دوست داشتنی میباشد.
ساک‌های خرید، پاکت های فانتزی، کارتن‌های بسته‌بندی، جعبه‌های پیتزا، لیوان قهوه و موارد بسیار دیگری را می‌توان نام برد که در تمامی آن‌ها از این کاغذ زیبا و دوست داشتنی استفاده میشود. کاغذ کرافت دارای رنگ قهوه ای و سفید و معمولا در بازار ایران در گرماژهای 70 ، 80 ، 115 ، 125 ، 190 ، 250 ، 300 موجود میباشد ، کاغذ کرافت در دو سایز 60*90 و 70*100 به صورت بندی برای مصرف چاپخانه عرضه میگردد کاغذ کرافت به صورت رول هم در عرض های مختلف وجود دارد که با توجه به ابعاد مورد نیاز برش میشود.
کاغذ روزنامه
کاغذ روزنامه ،کاغذی ارزان قیمت است که با تفاله های چوب یا همان فیبر های بازیافت شده ساخته می شود کاغذهای نخودی یا بازیافتی یا قهوه‌ای نام‌های دیگری ست که با همین روش تولید میشوند. چاپ روی کاغذ ها معمولاً با چاپ افست انجام میشود این کاغذ ها خاصیت جذب مرکب بسیار زیادی دارند و به دلیل وجود خمیر مکانیکی با قرار گرفتن در مقابل تابش خورشید و نور به سرعت رنگ عوض می کنند، این کاغذ با اندازه 70 تا 110 سانتی متر و با گرماژ 60 تا 250 گرم ساخته می شوند.
کاغذ پشت چسب دار (لیبل)
این کاغذ نوعی کاغذ مخصوص است که یک طرف کاغذ از یک لایه چسب پوشیده شده و طرف دیگر آن، از انواع مختلف کاغذ گلاسه و کتد شده به صورت مات یا شفاف را شامل می شود، و می توان با توجه به موارد مصرف برروی آن طرح های متنوعی را طراحی و چاپ نمود. این نوع از کاغذ از سه جزء اصلی تشکیل شده است. که رویه Front stock، زیره Release line و چسب Adhesive می باشد.
کاغذ پشت چسب دار یکی از رایجترین نوع کاغذ در صنعت چاپ است. چرا که به راحتی چسبیده میشود و چاپ بسیار با کیفیتی دارد. این نوع کاغذ ها معمولا به 5 دسته مات، براق، نیمه مات، نیمه براق و گلاسه تقسیم بندی میشوند.کاغذ پشت چسب دار در سایز 50*70 به صورت شیت تولید میشود.
کاغذ کاربن لس (NCR)
کاغذ کاربن لس یا همان NCR به خود کپی نیز معروف است، کاغذ های کاربن لس در واقع نوعی از کاغذ های چند نسخه ای میباشند که به صورت دو نسخه تا پنج نسخه ای عرضه میشوند و با نوشتن روی نسخه اول، متن نوشته شده در نسخه های زیرین کپی میشود و دیگر نیازی نیست از کاربن های قدیمی استفاده کنید. بیشترین مصرف کاغذ کاربن لس در چاپ فاکتور ها و برگه قرارداد ها میباشد.
ترتیب نسخه های کاغذ کاربن لس
نکته مهم در مورد کاغذ های کاربن لس ترتیب قرار گرفتن نسخه ها میباشد.همیشه در نسخه اول رنگ سفید قرار میگیرد و در نسخه آخر رنگ زرد قرار میگیرد
در فرم های پنج نسخه ای، رنگ دوم صورتی قرار میگیرد و رنگ های سوم و چهارم با توجه به سلیقه، رنگ های آبی و سبز قرار میگیرند و در نسخه آخری هم رنگ زرد قرار میگیرد
مقوای پشت طوسی
در بین انواع مقوا های موجود برای بسته بندی، مقوای پشت طوسی که در زبان انگلیسی به آن (Grey Back Paperboard) گفته می شود در صنعت چاپ و بسته بندی، به وفور مورد استفاده قرار می گیرد.این مقوا نوعی مقوا بازیافتی از الیاف و تراشه های چوب است.این محصول از دو لایه تشکیل شده است یک طرف آن سفید و طرف دیگر طوسی است، این دو لایه توسط صفحات مرطوب و چسبنده به هم متصل می شوند. برند های متفاوتی از این مقوا در ایران عرضه می شود که از لحاظ کیفی درجه بندی متفاوتی دارند. اکثر مقواهای پشت طوسی در بازار ساخت کره ، چین ، هند ، و تولید خود ایران هست که به صورت رول و شیت عرضه میگردد. نکته ای که برای تهیه مقوا پشت طوسی باید به آن دقت داشته باشید، حوزه یا صنعتی است که مقوا در آن استفاده می شود.مقوای پشت طوسی قیمت مناسب تری نسبت به مقواهای دیگر دارد. مقوا پشت طوسی در گرماژ های 180 ، 230 ، 250 ، 280 ، 300 ، 350 ، 400 و 500 و در ابعاد 60*90 ، 60*100 ، 70*100 ، 90*70 ، 70*80 ، 85*70 ، 70*120 ، 80*120 و... عرضه میگردد.
از گرماژ ۱۸۰ تا ۵۰۰ گرم به صورت ورقه ای به ایران وارد شده و به فروش می رسد.
گرماژ های ۱۸۰ تا ۲۳۰ گرم به عنوان کارتن برای بسته بندی مواد به فروش می رسد.
گرماژ های ۲۵۰ تا ۳۰۰ گرم را برای محصولاتی نظیر دستمال کاغذی مورد استفاده قرار می دهند.
گرماژ های ۳۵۰ تا ۴۰۰ گرم را برای بسته بندی محصولاتی استفاده می کنند که وزنی کمتر از ۹۰۰ گرم دارند ، مانند مواد شوینده و بهداشتی
گرماژ های ۴۰۰ تا ۵۰۰ گرم را در بسته بندی محصولات بالای یک کیلوگرم استفاده می نمایند.
مقوای ایندربرد (folding box board)
مقوا ایندربرد مقوای جعبه تاشو یا FBB در واقع یک نوع مقوا هستند. این محصول نوعی مقوای چند لایه است که از لایه های متعددی تشکیل شده است.
این نوع مقوا از خمیر شیمیایی و خمیر مکانیکی تشکیل شده است و یکی از 4 نوع مقوای مشهور در جهان محسوب می شود.
به طور کلی ساختمان این مدل مقوا از خمیر مکانیکی بین دو لایه خمیر شیمیایی تشکیل شده است.
لایه بالایی این نوع مقوا از خمیر شیمیایی سفید شده با پوشش رنگدانه (اختیاری) تشکیل شده است. این خمیر شیمیایی به کار رفته شده در این نوع محصول یک ماده با چگالی کم و سفتی زیاد است، در لایه میانی مقوا ایندربرد از نوعی خمیر مکانیکی سبک استفاده می شود. به همین دلیل این نوع مقوا دارای وزن پایین و سبک است.
مقوای ایندربرد یکی از رایجترین انواع مقوا است که در صنعت چاپ بسته بندی مورد استفاده قرار میگیرد این مقوای سفید رنگ که از آن به عنوان مقوای بهداشتی یاد میشود به دلیل بافت خوب و سختی مناسبی که دارد، در صنعت بسته بندی کاربرد فوق الاده ای دارد، از این مقوا برای بسته بندی مواد غذایی، دارویی ، پزشکی ، آرایشی و بهداشتی بسیار زیاد استفاده است.
این مقوا به دلیل آنکه تمامی مجوزهای لازم از سوی وزارت بهداشت را کسب کرده است بهترین گزینه برای بسته بندی خواهد بود
این مقوا مانند تمام مقواهای موجود در بازار، گرماژ های متفاوت و سایز های مختلفی دارد و هرچه لایه مقوایی که استفاده میشود ضخیم تر باشد، درجه مرغوبیت آن بیشتر است. گرماژ های پر کاربرد برای بسته بندی محصولات، 230 ، 250 ، 280 ، 300 ، 350 و 400 گرم است.